Research in Sports Science
Orijinal Araştırma

Rehabilitasyon - Engelliler Sporu ve Paralimpikler

1.

İstanbul Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

2.

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi Spor Bölümü

RISS 2011; 3: 162-166
Okunma: 4690 İndirilme: 1018 Online Yayın Tarihi: 04 Aralık 2019

Bu çalışmanın amacı; Rehabilitasyon – Engelliler Sporu ve Paralimpik arasındaki ilişkiyi ve Paralimpik Oyunlarının 1948’den 2010’a kadar olan gelişimini ortaya koyup, Ülkemizdeki yapılanmasına dikkat çekmektir. Engelliler sporu, engellilerin ve potansiyel engellilerin; rehabilitasyon sporu, hobi olarak yapılan aktiviteler, yarışmalara katılma ve her türlü sportif faaliyetlerini kapsar. Engelliler sporunun amacı; engellilerin topluma kazandırılması ve rehabilitasyonudur. Rehabilitasyon sporu, engelliler sporunun bir parçası olup, rehabilitasyonu diğer tedavi yöntemleriyle birlikte tıbbi, mesleki ve psiko-sosyal hedeflerine ulaştırır. Rehabilitasyon sporunun amacı ise engelli bireydeki motorik, ruhsal, tıbbi ve sosyal alanlardaki pozitif gelişmeleri gerçekleştirmektir. Antik çağlardan beri terapi, hareketlilik, engelliler sporu ve cimnastik aralarında bir ayrım yapılmaksızın hepsi de rehabilitatif amaçlar için uygulana gelmiştir. Tarih boyunca Engelliler sporunun gelişmesinde tıbbi tedaviler (tıbbi rehabilitasyon) her zaman ilk sıralarda yer almıştır. Erasistratos (M.Ö305-250), Galen (M.S 129-199) ve İbn-i Sina (M.S 980) gibi bilim adamları egzersizi tıbbi cimnastiğin sağlığı geliştirici etkileriyle birlikte düşünülmesi gerekliliğini vurgulamışlardır. İngiltere’de S.Ludwig Guttmann 1944’de bir askeri hastanede felçliler için rehabilitasyon merkezi kurarak Tekerlekli Sandalye sporlarının rehabilitatif etkilerinden faydalanmıştır. Tekerlekli Sandalye sporlarının gelişmesi; gülle, cirit ve disk atma gibi teknik egzersizlerle başlamıştır. Guttmann Tekerlekli Sandalye Sporlarını Olimpiyat Felsefesiyle bağdaştırıp 1948 yılında ilk Stoke Mandeville Tekerlekli Sandalye Sporları Oyunlarını organize ederek Paralimpik Oyunlarının temelini atmıştır. Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) 22 Eylül 1989 yılında Almanya’nın Düsseldorf şehrinde kurulup, bir yıl aradan sonra Adenaueralle 212-214, 53113 BONN adresindeki daimi hizmet binasına taşınmıştır. 27 Mayıs 2002 tarihinde İstanbul’da kurulan Türkiye Milli Paralimpik Komitesinin de aralarında bulunduğu 162 Ulusal Paralimpik Komitesi ile Uluslararası Serebral Palsi Spor ve Rekreasyon Federasyonu, (Cerebral Palsy International Sport and Recreation Association - CPISRA), Uluslararası Görme Engelliler Spor Federasyonu (International Blind Sports Federation - IBSA), Uluslararası Zihinsel Engelliler Spor Federasyonu (International Sports Federation for Persons with Intellectual Disability - INAS-FID) ve Uluslararası Tekerlekli Sandalye ve Ampute Spor Federasyonu (International Wheelchair and Ampute Sports Federation - IWAS) ndan oluşan dört Uluslararası Spor Federasyonu IPC (Uluslararası Paralimpik) üyesidir. Paralimpik Oyunları Yaz Oyunları 1960 Roma’da 23 Ülke’den 400 Sporcuyla başlayıp, 2008 Pekin Olimpiyatlarında 145 Ülkeden 4000 Sporcu katılımına, Yaz Oyunlarından 16 yıl sonra da İsveç’te 13 Ülkeden 250 Sporcu katılımıyla başlayan 12-21 Mart 2010 tarihleri arasında 5 spor dalında 64 yarışma yapılan Kış Paralimpik oyunları Kanada’nın Vancouer kentinde 44 Ülkeden 503 Sporcunun katılımıyla gerçekleşmiştir. Paralimpik Oyunlarının Olimpiyat Oyunlarına paralel devasa bir organizasyon olma yolunda ilerlediği görülmektedir. Engelliler Sporu dolayısıyla Paralimpik spor branşları Rehabilitasyon Sporunu da içermektedir. Engelliler Sporunda mesafe kateden Ülkeler elit sporcularla yapılan başarı sporunun yanında Rehabilitasyon Sporuna da önem vermekte ve teşvik etmektedirler. Ülkemizde organize olmakta olan Milli Paralimpik Komitesi Rehabilitasyon Sporunu da göz ardı etmeden organize olmalı, teşvik etmeli. Hatta bu konuda Üniversitelerle protokoller yaparak nitelikli eleman yetiştirme programları yapılmalıdır.

Ekler
ENGLISH
EISSN 2687-3907