Research in Sports Science
Original Articles

Adolesan Sporcularda Tutkunluk, Okul ve Spor Tükenmişliği: Sportif Kimliğin Aracı Rolü

1.

Haliç Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı İstanbul, Türkiye

2.

Haliç Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Antrenörlük Eğitimi Bölümü, İstanbul, Türkiye

RISS 2025; 15: 1-8
DOI: 10.5152/rss.2025.25054
Okunma: 39 İndirilme: 17 Online Yayın Tarihi: 22 Ekim 2025

Araştırmada adolesan sporcuların tutkunluk tipleri ile spor ve okul tükenmişlikleri arasındaki ilişkide sportif kimliğin aracılık rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 185 kız (x̄ yaş = 15,65; SS=1,34) ve 218 erkek (x̄ yaş = 15,49; SS=1,32) toplam 403 (x̄ yaş = 15,56; SS=1,33) öğrenci-sporcu katılmıştır. Katılımcılara “Kişisel Bilgi Formu”, “Tutkunluk Ölçeği”, “Sporcu Kimliği Ölçeği” ile “Adolesan Sporcularda Spor Tükenmişliği Envanteri-Çift Kariyer Formu” ve “Okul Tükenmişliği Ölçeği” uygulanmıştır. Verilerin analizinde, Yapısal Eşitlik Modellemesi ile modelde yer alan değişkenler arasındaki toplam dolaylı etkilerin anlamlılığının incelenmesinde Bootstrap tekniği kullanılmıştır. Analizler sonucunda uyumlu tutkunluk (β=0,11; p < ,05) ve takıntılı tutkunluğun (β=0,17; p < ,05) aracı değişken olan sportif kimlik üzerindeki doğrudan etkilerinin anlamlı olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra uyumlu ve takıntılı tutkunluk ile sportif kimliğin okul tükenmişliğine doğrudan etkileri anlamlı değildir (p>0.05). Analizler ile ayrıca uyumlu tutkunluk (β=−0,15; p < ,05), takıntılı tutkunluk (β=0,18; p < ,05) ve sporcu kimliğinin (β=−0.20; p < ,05) spor tükenmişliği üzerindeki doğrudan etkilerinin anlamlı olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca elde edilen aracılık testi ile uyumlu (β=−0.11; %95 BCA) ve takıntılı tutkunluğun (β=−0.09; %95 BCA) sportif kimlik üzerinden spor tükenmişliğine dolaylı etkilerinin anlamlı, okul tükenmişliğine etkilerinin ise anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Araştırma ile adolesan sporcuların sportif kimliklerinin tutkunluk tiplerinden etkilenerek onların, okul ve spor tükenmişliklerini etkilediği ortaya konmuştur.

Ekler
ENGLISH
EISSN 2687-3907